Giới thiệu
LỜI NÓI ĐẦU
Gia phả là lịch sử của một dòng họ, một gia đình lớn. thiết tưởng không cần phải nói nhiều về ý nghĩa mà mỗi cuốn gia phả của từng dòng họ đều đã nói rõ trong từng lời tựa. Đành rằng cái ăn, cái mặc để nuôi sống gia đình và bản thân là việc hàng đầu. nhưng có thấy nỗi day dứt của những người có tâm huyết muốn truyền cho con cháu biết đời cha mình do ai sinh ra, từ đâu đến, tổ tiên công đức ra sao, ngặt vì gia phả đó mất. Có thấy được nỗi niềm của những người trú ngụ ở phương xa không được cha ông truyền cho biết gốc gác của mình từ đâu, họ hàng là ai, khi đó mới thấy đầy đủ ý nghĩa của hai chữ "gia phả-gia bảo". Giọt nước rất quý đối với người sống trên sa mạc, còn đối với người sống ven sông, dễ gì mỗi lần "uống nước" lại phải "nhớ nguồn".
Tổ tiên ta là ai, đó là điều mà con cháu ta, từ thế hệ này đến thế hệ khác can phải biết, can phải tìm hiểu để biết nguồn gốc của mình. Biết nguồn gốc để tưởng nhớ và mái tri ân ông, bà, tổ tiên đã để lại cho chúng ta những gì quý báu nhất mà chúng ta may mắn được thừa hưởng.
Thời trước họ nào cũng có gia phả, có họ từng nhà cũng có gia phả. Nếu vì thuỷ, hỏa, đạo tặc lỡ để mất vàng bạc, của cải dù quý báu như thế nào, nhưng quyết không để mất gia phả. Ngặt vì gia phả ngày xưa viết bằng chữ Hán, hơn nữa từng chi từng nhà chỉ nối phần trực hệ của chi mình, nhà mình, thảng hoặc mới có một cuốn gia phả ghi đời tiếp nối của chi anh, chi em, đến đời hai, đời ba là cùng, do đó nếu một chi mất gia phả thì chi khác cũng không thể bổ cứu. Hiện nay, do mất gia phả nên nhiều họ tuy cùng ở với nhau trong một địa phương vẫn không biết nhau, không nhận được quan hệ họ hàng.
Về một ý nghĩa khác, gia phả sở dĩ gọi là « gia bảo » vì đó là lịch sử của tổ tiên nhiều đời truyền lại, là điều tổ tiên muốn gửi gắm lại cho đời sau. Bất cứ họ nào, bất cứ con người nào trong họ, có tài năng lỗi lạc đến đâu, cũng không thể viết được toàn bộ gia phả mà chỉ có kế thừa đời trước và truyền dẫn đời sau. Đồng thời gia phả còn ghi nhận những công lao to lớn và những kết quả của quá trình đấu tranh khuất phục thiên nhiên và xã hội để duy trì và phát triển cuộc sống của mỗi dòng họ. Từ thời Thái Thủy Tổ cho đến các đời con cháu thế hệ sau này có bổn phận và trách nhiệm phải duy trì và phát huy, mãi mãi tiếp theo.
Vậy, con cháu dòng Họ Nguyễn Hữu từ nay về sau, phải có trách nhiệm tiếp tục viết, bổ cứu Gia phả của dòng họ. Đặc biệt trong cuộc sống hàng ngày phải luôn noi theo tấm gương sáng ngời của các bậc tiền nhân để răn mình, nuôi dạy con, cháu trở thành những con người có đạo đức tốt, giỏi giang, tinh thông về nghề nghiệp...xứng đáng với sự nghiệp vẻ vang của dòng họ./.
Họ Nguyễn Hữu
(Xã Nam Tân, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An)